بعد مراسم عبادی، شریعت و مناسک بودیسم
دین تا حدودی گرایش بدان دارد تا از طریق مراسم عبادی از جمله پرستش، نماز و نیایش، نذورات، صدقات و امثال آن خود را بیان کند؛ که می توان این ها را بعد مراسم عبادی دین نامید. حتا ساده ترین شکل مراسم مذهبی، از آن روی که در آن صورتی از رفتار ظاهری (مانند بستن چشم ها در عبادت) هماهنگ با نیت درونی جهت ارتباط و حضور در عالمی دیگر (خواه خداوند، نیروانه یا نیروی مقدس فراگیرنده طبیعت تفسیر شود) تبلور می یابد، نوعی آیین و مراسم عبادی را در بر می گیرد.
در دین بودا به کمک یوگا و ریاضت هایی با فنون مشابه برای تربیت نفسانی، این مراسم انجام می شود. هدف نهایی این روش ها کسب حالات عالی تر آگاهی است که از طریق آن رهرو از تجربه هایی چون رهایی از حیات ناسوتی، رسیدن به نیروانا و حقیقت نهایی برخوردار می گردد (این برداشت البته با تکیه بر نظام آموزه های هر دین است که رهرو تجربه خود را در قبال آن می آزماید). بنابراین جوهره چنین دینی متفکرانه و عرفانی است و گاه بدون رجوع به خدا یا خدایان مسیر خود را طی می کند. مثلا در آیین بودا برای نیل به نیروانه مناسک دینی پرستش و نیایش عمدتا بی ارتباط به خدا تلقی می شوند. در عین حال فنون تربیت نفس همانند مراسم عبادی است. سالک تمرینات جسمی و فکری متنوعی را انجام می دهد تا تجربه حسی را به فراحسی ارتقا دهد.
مناسک این آیین بیشتر بر راهبان که به طور دائم در دیر ساکن هستند سخت و ویژه است، اما برای عموم همان رعایت پنج قاعده ذکر شده در اصول اخلاقی کافی است. پیرو بودا وفاداری اش را به این دین با تایید سه گوهر دین بودا: خود بودا، دَرمَه یا دَمَّه (تعلیمات) و سنگَه (انجمن و دیر و معبد بودایی) رسما ابراز می کند.
قواعد سنگه شامل: پوشیدن جامه زرد و ساده، تراشیدن موی سر و صورت، تجرد تا پایان عمر، منع از سرگرمی های دنیوی، طرد تجملات، کاسه گدایی به دست گرفتن در هر روز برای گرفتن یک وعده غذا از مردم عادی، و پرداختن به مراقبه، تفکر و تکرار کلمات خاص در طول روز و رعایت ده قانون پرهیز است. اگر راهبی به یک یا چند اصل ده گانه اخلاقی سنگه عمل نکند، باید در حضور هم کیشان و راهبان دیر در مجمعی که ماهی دو بار تشکیل می شود، به گناه خود اعتراف کند. رهبانیت برای زنان هم وجود دارد اما درجه زنان از مردان پایین تر است.
مرجعیت در سنگه بیشتر بر اجماع است نه بر مقامات یا سلسله مراتب. فقط نقض چهار قاعده معین به اخراج از سنگه منتهی می شود: آمیزش جنسی، قتل، دزدی یا ادعای ریاکارانه ی داشتن یافته های معنوی. قوانین دیگر به حفظ سادگی شیوه زندگی یا رفتاری منضبط مربوط اند. هر رهرو آزاد است هر وقت بخواهد سنگه را ترک کند. البته در برخی سنت ها هر پسری باید حداقل شش ماه یا کمتر را در دیر سپری کند. تا قبل از ورود به دیر مشکلی نیست اما پس از ورود به دیر آموزش های سخت آغاز می شود تا جوان تربیت معنوی بیابد.
دیانَه غیر رهروی هم یک نوع مراقبه ساده شده است و خاص کسانی است که می خواهند زندگی بودایی را به آسانی در زمانی کوتاه تجربه کنند. نوعی یوگای همراه آن هم هست که اکنون در غرب مورد استقبال است. در برخی مراکز بودایی در آمریکا، مراقبه فشرده طی هفت روز یا هفت هفته (مدت زمان ماندن بودا زیر درختی که به روشنی وی انجامید) به پیروان توصیه می شود تا بتوانند مانند اعضای سنگه زندگی رهبانی را تجربه کنند.
در شعائر رهبانی، راهبان تارک دنیا علاوه بر رعایت قوانین سنگه، از تسبیح نیز استفاده می کنند. مردم عادی تسبیح کوچک و راهبان تسبیح بزرگ دارند. بزرگترین تسبیح 108 دانه به اضافه یک دانه بزرگ در وسط دارد که نماد بودا است. در زندگی روزانه عموما تسبیح را روی مچ دست و زمانی که برای عبادت دست ها را به هم قفل می کنند، به دور دو دست می بندند. این اعمال نیایشی هم به صورت فردی و هم گروهی انجام می شود.
در دوران جدید، مخصوصا در جوامع غربی، عبادت کنندگان هر یکشنبه (روز تعطیل معمول) برای جلسات گروهی دور هم جمع می شوند. مدرسه های درمه و مراکز یوگا به تقلید از الگوی مسیحی (مدرسه های یکشنبه) برای کودکان فراهم آمده است. برخی هم جلسات منظم خود را در طول هفته و هنگام غروب برگزار می کنند.
زیارت شهرها و مکان های مقدس نیز کار پسندیده ای محسوب می شود. هر چه فرد زیارت بیشتری انجام دهد، خیرات بیشتری نیز به دست می آورد. چهار مقصد بیشترین زیارت بوداییان را به خود اختصاص می دهد: محل تولد بودا، مکان روشن شدگی او، باغی که او اولین موعظه خود را ایراد کرد، و جایی که از دنیا رفت. اغلب زائران پیاده به این سفر می روند و معمولا با مشقت است.
اعیاد مختلفی هم وجود دارد که برخی در میان فرقه ها مشترک، و برخی مخصوص هر فرقه است. سه عید مهم است که همه بوداییان در تمام جهان آن ها را گرامی می دارند: روز تولد بودا در هشتم آوریل، روزی که بودا به روشن شدگی رسید، و روز مرگ بودا.
